Vorige maand sloten een groep vrienden en ik de zaterdag van Pride Amsterdam af bij het feest op de Dam. Het was een prachtige dag: Meevaren op de Onderwijsboot van het ministerie van OC&W met stralend weer en veel plezier met collega’s en vrienden. Het feestje op de Dam liep anders af dan ik dat graag had gewild. Niet alleen door een handtastelijke bezoeker, maar vooral door de beveiliger die daar bijzonder slecht mee om ging.
Na een dag op de boot, het Homomonument en uiteindelijk het feest op de Dam, waren mijn vrienden en ik wel uit gedemonstreerd en gefeest. Het was al laat, de muziek was wel welletjes en ik besloot met de laatste twee overgebleven vrienden, Denise en Sylvana, naar het treinstation te gaan. “Ik zie jullie bij de uitgang, ik breng even onze bierbekers terug naar de bar”, zei ik. Terwijl ik door het publiek slalomde richting de bar, kwam ik langs een man die ik nog nooit had ontmoet en nog nooit had gesproken. Terwijl ik voorbij liep voelde ik hoe hij mijn billen betastte.
Dat er zomaar in mijn kont word geknepen, door iemand die ik niet ken, is helaas niet de eerste keer. Vooral in de roze horeca of op pride-evenementen gebeurt het vaker, en soms nog wel erger dan alleen een knijpende hand op mijn billen. Iedere keer schrik ik, voel ik me onveilig en een beetje vies. Maar nadat ik vorig jaar op de Gentse Feesten tweemaal in een paar tellen tijd was betast door dezelfde man (hij kwam letterlijk terug voor meer) had ik zo’n spijt dat ik hem niet had aangesproken, dat ik het voortaan niet langer zomaar voorbij zou laten gaan. Mijn bek trek ik open en ik zal de dader laten zien dat ik meer kan dan alleen geschrokken kijken.
En nee, ik zit hier niet te doen alsof een billenknijper voor mij een zwaar trauma is, of dat het gelijk staat aan veel erger (seksueel) geweld. Maar het is nog altijd zonder toestemming iemand intiem aanraken en als object behandelen. Zulk gedrag toestaan is het startpunt voor verschuivende grenzen. Niet doen dus zonder toestemming.
De dader schrok duidelijk. Hij had verwacht dat hij dit anoniem en onopvallend kon doen en dat ik meteen door zou lopen.
Daarom draaide ik mij deze keer op de Dam wel direct om naar hem, keek hem strak aan en zei boos: “Deed je dat echt?” Met wijzende vinger: “Dat is niet OK! Blijf van me af!”. De dader schrok duidelijk. Hij had verwacht dat hij dit anoniem en onopvallend kon doen en dat ik meteen door zou lopen. Die illusie kon ik hem in ieder geval ontnemen. Hij schrok zo dat hij wees naar iemand naast hem, alsof hij het had gedaan. Kansloos, want die ander stond niet eens achter mij toen ik passeerde. Na een laatste “Niet OK wat je deed!” vervolgde ik mijn weg naar de bar en de uitgang.
Denise en Sylvana zagen mij aankomen bij de uitgang en ik vertelde wat er gebeurd was. “Moet ik het bij de beveiliging melden?”, vroeg ik. Er waren overal security-medewerkers met tassencontroles en patrouilles bezig en ik kon precies aanwijzen wie mij had betast. Ik verwachtte echt niet dat ze hem zouden arresteren of verwijderen. Dat wilde ik ook niet, maar er op af stappen en hem vragen of hij zijn handen thuis wilt houden, is tenminste een goed begin. Laten merken dat er op hem en zijn gedrag gelet wordt. Consequentie geven aan iemands misstap.
Toen ik een beveiligster bij de uitgang vroeg of ze iets met mijn melding konden doen, zeker omdat ik de dader nog verderop zag staan en zo aan kon wijzen, zei ze: “Jazeker! Daar kunnen we wat mee. Wil je het even bij de teamcaptain melden?”. Ik wist niet wie ze bedoelde dus samen gingen we naar haar collega, een man van midden 30, ik vermoed hetero, en met een andere kleur uniform. Aan hem vertelde ik nogmaals wat er zojuist gebeurd was en dat ik de dader aan kon wijzen.
Maar zijn reactie vond ik eigenlijk nog erger dan wat de dader net had gedaan. Nadat hij doorvroeg waar ik precies was betast, gaf hij schouderophalend aan niks met zulke meldingen te doen. Zijn argumentatie: “Dat kun je verwachten op dit soort evenementen.”
De beveiliger vindt dat Pride een uitzonderlijk geval is, want met al die homo’s hier word je nou eenmaal vaker in je billen geknepen.
Laat dat even tot je doordringen. De beveiliger vindt dat pride een uitzonderlijk geval is, met al die homo’s hier word je nou eenmaal vaker in je billen geknepen. Niet het gedrag wordt door hem gewogen, maar het type evenement en bezoekers. Als iemand mij op de Huishoudbeurs had betast was er tegen opgetreden, maar op pride mag je van de beveiliger gewoon je gang gaan. “Mensen komen hier om zich vrij te voelen”, voegde hij eraan toe. Maar het feest op de Dam was gewoon een openbaar muziekfeest met wat bierkraampjes en een dj op een plein. Laten we nou niet gaan doen alsof dit een soort seksfeest of parenclub was.
Ik proef hier homofobie. In zijn optiek mag je van homomannen grensoverschrijdend gedrag verwachten en moet je niet zeuren als er iemand zich misdraagt. Als een heteroman zich aan een vrouw had vergrepen op een algemener feest waar hij de beveiliging deed, was het blijkbaar een ander verhaal geweest. Het punt is alleen: Het is geen ander verhaal. Fout is fout.
Teleurgesteld ging ik weg en vertelde Denise en Sylvana wat hij had gezegd. Ze waren stomverbaasd. “Zei hij dat echt?”, vroeg Denise. “Echt? Nee, dat kan niet!”. En direct liepen ze op de beveiliger af om verhaal te halen. Een kwartier stonden ze op hem in te praten. Dat hij verantwoordelijk is voor de veiligheid van alle bezoekers. En dat hij hoort op te treden bij meldingen. “Dan kan ik wel acht keer op zo’n avond achter mensen aan gaan”, was zijn weerwoord. “Dan doe je dat maar!”, kreeg hij terug. Het feit dat dit op pride gebeurde doet er niet toe, legden ze hem uit. Onvermoeid kwamen ze voor mij op en legden hem keer op keer opnieuw uit dat hij en zijn team in ieder geval de dader hadden moeten aanspreken en dat ‘dit is nou eenmaal pride’ een bizar argument is.
Door alle discussie was de kans om hem aan te spreken vervlogen.
Intussen stond ik iets verderop bij de beveiligster die ik als eerste gesproken had. Ze keek niet blij. Ik legde haar uit dat de passieve houding van haar collega een onderdeel was van een groter probleem, iets dat we als maatschappij de laatste jaren eindelijk weer op de kaart hebben gekregen. Dat je voortaan meldingen van grensoverschrijdend gedrag niet afwimpelt, maar op z’n minst onderzoekt en een vervolg aan geeft. Ze bleek het met me eens te zijn en ook te balen ervan. “Je hebt er nu niks aan”, zei ze. “Maar ik ben het eigenlijk wel met je eens.”
We stonden naast de toegangshekken te praten en mee te luisteren hoe verderop Denise en Sylvana in discussie waren met de teamcaptain. Intussen liep door diezelfde hekken, vlak langs ons, de man die mij betastte. Kalmpjes wandelde hij van het terrein af richting de tramhalte bij Magna Plaza. Door alle discussie was de kans om hem aan te spreken vervlogen.
Zolang mensen denken dat iemand betasten onschuldig is, zullen ze dat blijven doen. Zolang ik mijn mond niet open trek, zal ik spijt houden dat ik er niks van gezegd heb. En net zo belangrijk: zolang beveiligers blijven doen alsof het geen probleem is, neemt het probleem ook nooit af. Maar zolang beveiligers doen alsof je als homo vrij betast mag worden, zal ik mijn mond open trekken. En met mij mijn vrienden.
De organisatie van Pride Amsterdam is verzocht dit mee te nemen in de evaluatie maar heeft na ruim twee weken niet op mijn e-mail gereageerd.
Foto: Peter van der Wal
Update!
Vanuit zijn vakantieadres reageert Lucien Spee; directeur van Pride Amsterdam: "We vinden het heel vervelend dat de schrijver zich geïntimideerd heeft gevoeld op de Dam tijdens Pride en gaan de reactie van onze beveiliging meenemen in de evaluatie. Ongewenste intimiteiten zijn ook tijdens Pride ongewenst!"
