Aanstaande zondag zijn er plannen voor een regenboogdemonstratie voor de Grote Kerk in Gorinchem, waar een van de ondertekenaars van de omstreden Nashville-verklaring is uitgenodigd als gastpredikant. LHBTQ-predikant Wielie Elhorst juicht dit initiatief toe.
Zondagmiddag 26 juli aanstaande komt gastpredikant Marten Visser op uitnodiging van de kerkenraad een dienst leiden in de Grote Kerk in Gorinchem. Visser is een van de meer dan dertig collega’s uit mijn kerk, de Protestantse Kerk, die in januari 2019 de Nederlandse versie van de Nashville-verklaring ondertekenden, een hemeltergend document dat over homoseksuele vrouwen en mannen en vooral ook over transgender mensen weinig positiefs te melden heeft. Tot dusverre is er bij mijn weten nog geen enkele predikant teruggekomen op zijn ondertekening. In januari 2019 was de terecht verontwaardigde publieke reactie reden om een andere ondertekenaar, ds. Maarten Klaassen, toch niet uit te nodigen voor het leiden van een dienst in de Grote Kerk, maar ruim anderhalf jaar later lijkt er geen beletsel te zijn om ds. Visser voor te laten gaan. Is er iets veranderd? Bij mijn weten niet.
Toen Paulus van Zee, homo en gemeentelid van de Protestantse Gemeente Gorinchem, hier lucht van kreeg, kroop hij direct in de pen. In zijn oren en die van vele anderen galmen de woorden van de Nashville-verklaring nog na: homoseksualiteit? Niet de bedoeling, een onreinheid, geboren uit zonde, een nooit te rechtvaardigen verlangen. En meer van dat soort kwalificeringen. Hij contacteerde niet alleen de mensen die de gastpredikant uitnodigden, maar ook ds. Visser zelf. Paulus kreeg de dominee niet langer dan een kwartier te spreken en werd door de kerkenraad afgescheept met formaliteiten en de eenvoudige vaststelling dat nu eenmaal niet te voorkomen valt dat er mensen pijn wordt gedaan, als we een kerk willen zijn die diversiteit hoog in het vaandel heeft.
“Blijkbaar is het belangrijker dat deze dominee zijn laster uit kan blijven storten over mensen”
Hoe goed de gesprekspartners van Paulus het wellicht ook bedoelen, hier zakt mijn domineesbroek toch wel een beetje van af. Hoe kan een kerk, welke dan ook, genoegen nemen met het niet kunnen (en dus willen) voorkomen van pijn bij haar leden? In feite worden de gevoelens van LHBTQ personen door deze kerk dus gezien als ondergeschikt, als collateral damage. Deze dominee niet uitnodigen is blijkbaar geen optie. Nee, hij (altijd mannen, in gevallen als deze) moet zijn laster uit kunnen blijven storten over mensen. Dat die laster niet in de verste verte gevoel voor diversiteit vertoont en tamelijk uitsluitend is, maakt kennelijk niet zoveel uit.
Hoe lang duurt het nog voor alle kerken begrijpen dat de stuitende taal van een Nashville-verklaring even kwetsend, beledigend en discriminerend is als foute uitspraken over iemands huidskleur of afkomst? In de Protestantse Kerk en vele andere kerken mag je ongestraft je handtekening handhaven onder woorden en waarderingen die het daglicht niet kunnen verdragen. Op z’n minst zou de kerk van Gorinchem bij de Grote Kerk en ds. Visser aan kunnen dringen op een gesprek met bezwaarde mensen, vóór de dienst plaatsvindt. Want wat is zo’n hele dienst en preek waard als dat niet mogelijk lijkt of er niet eens naar wordt gezocht? Lieve kerken, ik verzoek jullie dit nu eens serieus aan te pakken, anders zal de overheid dat doen en die zal ik daar dan van harte bij ondersteunen.
“De vraag is welke opties overblijven wanneer een gesprek niet mogelijk blijkt”
Gorcumer Paulus van Zee heeft naar aanleiding van zijn onbevredigende correspondentie met de betrokkenen besloten een regenboogdemonstratie op touw te zetten. In ons land is zo’n protest bij een kerk geen alledaagse praktijk. Misschien zijn juist daardoor sommige reacties op Paulus’ voornemen afwijzend en tamelijk fel. Tot mijn spijt zitten daar ook christelijke gevoelsgenoten bij. De demonstratie gaat te ver, vindt men. Het drijft mensen eerder uit elkaar dan dat het ze nader tot elkaar brengt. Toegegeven, ik fronste in eerste instantie ook even met de wenkbrauwen toen ik van het plan hoorde, maar de vraag is soms wel wat er aan opties overblijft wanneer een gesprek niet mogelijk blijkt.
Daarom zeg ik tegen Paulus: mijn zegen heb je. Pak je regenboogvlag en zwaai ermee voor die Grote Kerk, ik hoop met vele anderen. Al zit er maar één persoon in de kerk die de kleuren van het symbool van hoop voor alle mensen langs het raam ziet wapperen, en denkt: het kan dus ook anders, dan is die vrolijke actie het helemaal waard geweest.
Meer lezen? Lees hier alle columns van Wielie Elhorst.
Foto: © Peter van der Wal