Bijzondere cadeautips: een beetje vreemd, maar wel lekker!

Serge en de sultan   

Opzienbarend is de carrière van Serge Lutens. Na zijn kappersopleiding in Rijsel meldde hij zich bij Vogue in Parijs, waar hij prompt aangenomen werd en haar en make-up ging doen bij shoots van grootheden als Richard Avedon en Irving Penn. Het werd nóg mooier: Dior benaderde hem al snel om een make-uplijn op te gaan zetten. Vervolgens meldde Shiseido zich. Dit Japanse merk wilde zich wereldwijd manifesteren en zocht iemand om dat in goede banen te leiden. Zo werd Lutens er artistiek directeur en met veel succes: de beelden die hij voor Shiseido in de jaren tachtig creëerde zijn iconisch geworden. In 1981 ontwikkelde hij ook een eerste geur voor het Japanse huis: Nombre Noir. Het was het begin van een hele serie geuren waarvan hij een aantal onder eigen naam uitbracht, maar altijd onder de paraplu van Shiseido. In 1992 kwam een grote klapper: Feminité du Bois, een vrouwen-parfum dat gebaseerd is op geurende hout-slijpsel – weer eens wat anders dan een veldboeket.

Lutens is dol op Marokko, veel van zijn geuren zijn daarop geïnspireerd. Een ervan is Ambre Sultan uit 1993, dat sandelhout, koriander en mirre bevat. Overigens maakt Lutens de geuren niet zelf, maar in samenwerking met een parfummaker – vaak is dat Christopher Sheldrake. In 2000 is er Parfums-Beauté Serge Lutens: zijn compleet eigen huis. Dat bestaat dit jaar dus 20 jaar en daarom zijn een aantal erg succesvolle geuren van een nieuw jasje voorzien. Bijvoorbeeld het licht oriëntaalse Fleur d’Oranger maar dus ook Ambre Sultan.

Serge Lutens, Ambre Sultan, 120 euro (50 ml)
Serge Lutens, Fleur d’Oranger, 120 euro (50 ml)

Geur & guillotine

Soms is een verhaal zo goed dat het gewoon zonde is om het te onderzoeken op waarheidsgehalte. Dit is er zo een. In 1791 zou Marie Antoinette op de vlucht naar Varennes, haar koetsier opdracht hebben gegeven om toch maar even om te rijden en de Houbigant-winkel in Parijs aan te doen. Daar kocht ze een drietal piepkleine flesjes parfum. Klein genoeg om in haar jurk te verstoppen. Mocht ze gevangengenomen worden dan zouden de geuren haar kracht geven om de guillotine, waarvan ze wel in de gaten kreeg dat die echt onvermijdelijk was, waardig tegemoet te treden. Houbigant wordt in 1775 opgericht in de Rue du Faubourg-Saint Honoré. Grondlegger Jean François is een begenadigd parfumeur en al snel levert hij aan het Franse en Engelse koningshuis. In 1880 wordt Paul Parquet bij Houbigant binnengehaald. Hij ontwikkelt Fougère Royale, de eerste mannengeur die een synthetisch molecuul bevatte. We hebben het over 1882, mensen! Nog zo’n hoogtepunt is in 1922 het parfum Quelque Fleurs – de eerste geur waarin meerdere bloemnoten verwerkt zijn. De concurrentie staat meteen op achterstand. Het antwoord van Chanel komt pas in 1922 met No. 5, dat van Nina Ricci in 1948 met L’Air du Temps. Desondanks zakt Houbigant wat weg uit de publieke belangstelling. Maar in 2008 keert het tij en wordt er door nieuwe eigenaars weer in het huis geïnvesteerd. Fougère Royale, de elegante mannengeur met lavendel, wordt opnieuw uitgebracht en er komen met regelmaat nieuwe geuren uit. Waaronder Bois Mystique, een krachtige en intrigerende houtgeur.

Houbigant, Fougère Royal, 135 euro (100 ml)
Houbigant, Bois Mystique, 135 euro (100 ml)

Fig you very much

Triptique was de betere naam geweest, want het zijn tenslotte drie Britse vrienden, Desmond Knox-Leet, Christiane Montadre-Gautrot en Yves Coueslant, die in 1961 aan de basis staan. In Parijs nota bene. Alle drie zijn het creatieve types die als dessinontwerper voor bedrijven als Sanderson en Liberty, stoffen en behang ontwikkelen. Gedrieën openen ze een winkel met de naam Diptyque aan de Boulevard Saint-Germain. Daar verkopen ze interieurspullen, maar de loop wil maar niet in de zaak komen. In 1963 voegen ze daarom geurkaarsen toe aan het assortiment. De omzetsnelheid daarvan is tenslotte aanzienlijk sneller dan die van een vaas of een kussen. De bougies parfumées ontwikkelen ze zelf. De kaarsen hebben een uitzonderlijk lange brandduur én verspreiden een krachtig aroma. Ondanks – of wellicht juist dankzij – het stevige prijskaartje zijn ze een instant succes. En maken ze van Diptyque een cultmerk. Groovy! Later volgen ook gewone geuren. L’Eau uit 1968 is de eerste: een Brits aandoend geurwater dat nog steeds verkrijgbaar is. Het is vooral Knox-Leet die interesse heeft in geuren en ze ook samenstelt. Zuur genoeg komt de grote parfumklapper voor Diptyque pas na zijn overlijden in 1993, wanneer het bedrijf met freelance neuzen gaat werken. Dat is in 1996 de zeer getalenteerde Olivia Giacobetti die de geur Philosykos ontwikkelt: een ode aan de vijg. Door connaisseurs wordt het gezien als een van de beste geuren met die vrucht in de hoofdrol. Kenmerkend voor Diptyque zijn de flessen uit donker glas die voorzien zijn van een bakelieten dop en etiketten met een lettertype dat lijkt op runetekens. Het bedrijf is ondertussen overgenomen door een investeringsmaatschappij en van de oprichters is alleen de inmiddels 94-jarige Christiane Gautrot nog in leven.

Diptyque, Philsosykos, 130 euro (75 ml)

Brits exotisme   

Het is een bizarre historie: Simon Brooke komt er in 2006 bij toeval achter – hij googelt wat omdat hij zijn stamboom wil onderzoeken – dat hij de achter-achterkleinzoon is van de oprichter van een ooit befaamd Brits geurenhuis: Grossmith. In 1835 opgericht door John Grossmith en al snel uitgegroeid tot een van de favoriete parfumleveranciers van koningin Victoria. Een aantal klassieke geuren verder raakt het huis langzaam maar zeker in verval en als in de Tweede Wereldoorlog het hoofdkantoor plat wordt gebombardeerd, is het over voor Grossmith. Totdat dus Simon genealogie als nieuwe hobby ontdekt. Hij en zijn vrouw Amanda besluiten hun banen op te zeggen en het parfumhuis nieuw leven in te blazen. Goud is dat een verre neef op zolder een paar boeken ontdekt met daarin de originele formules voor de Grossmith-geuren. Met hulp van externe parfumeurs brengen ze vervolgens de drie meest succesvolle originele geuren opnieuw uit – uiteraard aangepast aan de huidige wetgeving wat ingrediënten betreft. Het gaat om Hasu-no-Hana, Shem-el-Nessim en Phul-Nana. Die eerste is een chypregeur met onder meer bergamot en sandelhout. Een licht oriëntaals parfum dat de tijd ver vooruit was en in de negentiende eeuw een hele golf aan oosterse geuren veroorzaakte – jazeker, ook toen waren er al rages. Voor de wel heel exotische namen van de parfums is een simpele verklaring: een geur was destijds de manier om mensen te laten wegdromen en fantaseren over verre oorden. En met zo’n bijzondere naam ben je uiteraard al halverwege. Overigens: Simon en Amanda zijn ook de komende jaren van de straat, in de opgedoken boeken staan formules voor nog zo’n honderd geuren. 

Grossmith, Hasu-no-hana eau de parfum, 240 euro (50 ml).