Uit de voorlopige verkiezingsuitslag blijkt dat D66 met 24 zetels de tweede grootste partij van Nederland zal worden. Lisa van Ginneken (plek 22) wordt daarmee de eerste trans vrouw in de Tweede Kamer. Een historisch moment voor Nederland. We vroegen haar (en vijf andere kandidaat-Tweede Kamerleden) aan de vooravond van de verkiezingen naar hun strijdplan voor de regenbooggemeenschap. “Het is hoog tijd voor een trans persoon in de kamer.”
U bent een van de weinige trans personen in de kieslijsten. In hoeverre gaat u zich profileren als transgender Kamerlid?
“Je moet het belang van een transgender Kamerlid niet onderschatten. Ik laat zien dat transgender mensen meer zijn dan een spannend verhaal. Dat ik trans ben, benadruk ik voortdurend, zoals toen de Amerikaanse president Joe Biden een transgender kabinetslid benoemde, Rachel Levine. België heeft zelfs een transgender vicepremier, in de persoon van Petra De Sutter. Dat vind ik een signaal dat Nederland achterloopt. Het is tijd dat een land dat zichzelf progressief vindt, ruimte maakt voor een trans persoon in de Kamer”
11 van de 40 kandidaten op jullie kieslijst behoren tot de lhbti-gemeenschap. Hoe komt dat?
“D66 bewaakt een mooie balans tussen mensen vrijlaten en diegenen steunen die dat nodig hebben. En juist bij lhbti-kwesties heeft de overheid een rol. Die groep heeft het moeilijk op allerlei manieren: discriminatie, geweld, slechte toegang tot zorg.”
Wat heeft D66 als coalitiepartij nagelaten?
“Op lhbti-gebied vind ik dat we juist behoorlijk wat hebben bereikt. Seksuele oriëntatie en handicap worden nu als anti-discriminatiegronden genoemd in de Grondwet, er is een expliciet verbod gekomen op discriminatie van transgender en intersekse personen en het familierecht is gemoderniseerd: ouders krijgen nu bij de erkenning van het kind ook automatisch het gezag.”
Wat wilt u nog verbeteren?
“Ik wil een tandje bijzetten op het gebied van de positie van transgender en intersekse personen in de zorg. Intersekse personen krijgen te snel een medische behandeling: als hun lichaam niet in het hokje ‘man’ of ‘vrouw’ past, worden jonge kinderen te makkelijk geopereerd. Transgender personen juist te moeilijk. Bij die laatste groep moet de rol van de psycholoog echt kleiner. Die bepaalt nu nog veel te sterk of iemand met een geslachtsbevestigende behandeling mag beginnen.”
In uw campagnevideo pleit u voor ‘meer vertrouwen in mensen dan in protocollen’. Waarop doelt u hiermee?
“Ik wil dat leraren meer ruimte krijgen voor hun vakmanschap. Nu moeten zij zich nog te vaak bezighouden met toetsing en cijfers, in plaats van het geven van onderwijs. Maar in de zorg speelt het nadrukkelijker: als voorzitter van Transvisie begeef ik me onder voorzitters van andere patiëntenorganisaties. We vechten allemaal om een plek om mee te mogen praten bij zorgaanbieders en zorgverzekeraars. Ik wil daarom dat het voor verzekeraars verplicht wordt patiëntenorganisaties te raadplegen bij het vaststellen van inkoopbeleid.”
Kunt u als Kamerlid meer bereiken dan als voorzitter van Transvisie? U moet dan meer het compromis zoeken.
“Ik kan ándere dingen bereiken. Als politicus kan ik wet- en regelgeving aanpassen. Daarbij heb ik altijd het compromis gezocht. Ik ben nooit een activist geweest die alleen roept wat er anders moet.”
* Binnen de politiek wordt de lhbtq-gemeenschap aangeduid met de letters lhbti. Politici die we spraken hanteerden allen deze afkorting. Daarom kiezen we in dit artikel consequent voor deze afkorting.
Beeld: Oof Verschuren
Styling: Xaviera Aubri
Grooming: Chris Völkers