Róz en Jadwiga zijn twee Poolse lhbtq-activisten. Tot twee weken geleden woonden ze in een zogeheten ‘lhbt-vrije zone’, maar die is nu opgeheven. Dat lijkt mooi, maar er verandert niet zoveel: “Wij hebben dagelijks te maken met discriminatie. Ik leef steeds in angst.”
Nu de EU dreigt met het stopzetten van subsidies, kiezen steeds meer Poolse regio’s eieren voor hun geld en stoppen ze met de ‘lhbt-vrije zones’. Maar in de praktijk verandert er weinig. De NOS toog met een camera naar het stadje Krosno, in de provincie Subkarpaten in het uiterste zuidoosten van Polen.
Het is een van de conservatiefste plekken van het land en tot twee weken was dit nog een zogeheten ‘lhbt-vrije zone’, waar geen plaats is voor wat ze noemen de ‘lhbt-ideologie’. Vijf van de zestien provincies in Polen hebben dergelijke zones. Ze hebben geen wettelijke status, maar een verklaring waarin de traditionele gezinsvorm van man, vrouw en kinderen wordt gepropageerd.
Fysiek geweld
In een gesprek met de lhbtq-activisten Róz en Jadwiga (niet hun echte namen) vertellen de twee dat ze nog dagelijks te maken krijgen met discriminatie. De achttienjarige Róz vertelt: “Ik leef steeds in angst. Ik hoef maar naar de winkel te gaan om een broodje te kopen en dan denk ik er al aan dat ik straks op straat wordt uitgescholden of dat er iets ergers gebeurt. Dat iemand dit keer fysiek geweld gebruikt.”
Bij elke stap buiten de deur dreigen ze te worden uitgescholden. Róz vertelt: “Zodra mensen de regenboog zien, het hoeft maar een button te zijn, dan wekt dat direct agressie op.”
Subsidies opgeschort
Begin september liet de Europese Commissie de vijf provincies weten dat ze 125 miljoen euro aan subsidies zouden opschorten wegens de ‘lhbt-vrije zones’. Dat vier van de vijf provincies deze zones nu hebben ingetrokken, noemt de Commissie een stap in de goede richting.
Maar voor de lhbtq-activisten in Krosno verandert er niets. “Het is echt niet zo dat ze hier nu ineens van lhbtq’s houden of ons respecteren”, vertelt de negentienjarige Jadwiga. “Het gaat de bestuurders hier alleen maar om Europees geld. En dat is wel het verdrietigste, we hebben eigenlijk niets om blij over te zijn.”
Bekijk een video met het interview op Nos.nl.