In Oeganda is eerder dit jaar ’s werelds heftigste en meest draconische anti-lhbtq-wetgeving ingevoerd. Er is nu een inzamelingsactie gestart om lhbtq personen steun te kunnen bieden waar nodig. Bij dit initiatief zijn Gracie en haar partner Ruby betrokken. Winq vroeg Gracie naar de situatie in haar land, en hoe wij haar en andere queers in Oeganda kunnen helpen.
Lhbtq-rechten in Afrikaanse landen komen steeds meer onder druk te staan. Oeganda heeft een van de strengste anti-lhbtq-wetten ter wereld ingevoerd, die een blauwdruk lijkt te vormen voor tal van andere Afrikaanse landen.
GoFundMe-actie
Het leven als lhbtq persoon in Oeganda is heel zwaar. Wie niet in de kast zit, loopt kans om te worden vermoord. Sinds de invoering van de anti-lhbtq-wetgeving is het zelfs strafbaar om openlijk uit te komen voor je queer-zijn, terwijl ook anderen je kunnen outen.
Om het leven nog enigszins leefbaar te houden voor lhbtq personen, is er een GoFundMe-actie gestart door David Williams, die door Gracie en haar partner Ruby wordt ondersteund. Gracie won eerder dit jaar de Hivos International Activist Award, tijdens de uitreiking van de vijfde Winq Diversity Awards. We vroegen haar naar de situatie in haar vaderland, en hoe wij haar en andere Oegandese queer personen kunnen helpen.
Om te beginnen: hoe ziet de nieuwe anti-lhbtq-wetgeving eruit in Oeganda?
“De anti-lhbtq-wet van Oeganda is op 21 maart 2023 aangenomen door het parlement en werd op 26 mei ingevoerd onder de naam AHA23. De wet is ’s werelds ergste, meest draconische vorm van anti-lhbtq-wetgeving. De wet schendt een aantal van de fundamentele vrijheden die zijn verankerd in de Oegandese grondwet. Ook schendt de wet vele internationale mensenrechtenakkoorden die het land heeft ondertekend.
Volgens het Oegandese wetboek van strafrecht kan bepaald gedrag tussen mensen van hetzelfde geslacht worden bestraft met een levenslange gevangenisstraf, al worden mensen zelden op die manier vervolgd. De nieuwe wet voegt echter nieuwe misdrijven toe, zoals het multi-interpretabele ‘promotie van homoseksualiteit’. Ook is de doodstraf ingevoerd voor handelingen die in de wet ‘verergerde homoseksualiteit’ worden genoemd. Verder worden seksuele relaties tussen mensen van hetzelfde geslacht nu bestraft met een gevangenisstraf van tien jaar.
De nieuwe wet discrimineert mensen met een beperking door homoseksualiteit ernstiger te beschouwen als het ‘slachtoffer’ een beperking heeft. Als gevolg hiervan kunnen queer mensen met een beperking niet instemmen met seks. Deze wet maakt het voor iedereen in Oeganda feitelijk onmogelijk om lesbisch, homoseksueel, biseksueel of transgender te zijn. We zijn niet langer in staat om huizen te huren of toegang te krijgen tot gezondheidszorg. Dit ondanks het feit dat het parlement een bepaling heeft geschrapt die mensen illegaal verklaarde als ze ‘volhouden’ lesbisch, homoseksueel, biseksueel of transgender te zijn.”
Welke invloed heeft de anti-lhbtq-wet op je dagelijkse leven?
“Ons recht op huisvesting wordt geschonden door AHA23. Eigenaren van onroerend goed die lhbtq personen huisvesten, riskeren een gevangenisstraf tot twintig jaar voor het promoten van homoseksualiteit. Als gevolg hiervan is het aantal huisuitzettingen van queer personen toegenomen, wat heeft geleid tot een toename van dakloosheid. De wet beperkt bovendien onze vrijheid van meningsuiting, omdat alle berichten over het recht op leven, het recht op gezondheid, het recht op liefde en berichten over tal van andere rechten ook verboden zijn. Kortom, we worden in ons land niet behandeld als mensen.”
Ook andere Afrikaanse landen overwegen nu deze anti-lhbtq-wet in te voeren. Wat zijn de risico’s voor de queergemeenschap in deze landen?
“Lang was het voor queers gemakkelijker om naar aangrenzende landen te vluchten. Voor degenen die het grootste risico lopen, is snel vluchten naar zo’n nabijgelegen land straks een probleem als ook daar dergelijke wetgeving wordt ingevoerd. Vluchten naar Europa, de VS of Canada is een langer proces, en duurder. Daardoor zien we nu meer queer mensen in de gevangenis belanden. Sommigen komen zelfs om het leven, vaak door onrechtvaardigheid en geweldpleging.”
Wat kunnen de lezers van Winq doen om te helpen?
Ondersteuning van onze Oegandese Rainbow Warriors en bijdragen aan onze GoFundMe-campagne wordt zeer op prijs gesteld. Het geld gebruiken we voor noodvervoer en voor toegang tot gezondheidszorg, met name voor mensen met hiv. Ook gaat een deel van het geld naar voedselverstrekking, aangezien leden van de gemeenschap nu worden gediscrimineerd door werkgevers, waardoor ze geen werk kunnen krijgen. Daardoor hebben ze geen toegang meer tot basisbehoeften zoals voedsel. En er is geld nodig om te kunnen blijven reageren op de vele mensenrechtenschendingen. Ook moeten er veilige havens komen voor lhbtq personen die het risico lopen om aangevallen te worden, of daarvoor medische zorg nodig hebben.”
Kom in actie!
Doneer nu een bedrag aan de GoFundMe-campagne ‘Standing in Solidarity with Uganda LGBTQIA Persons’.
