"Meneer, staat u dan ook op zo'n boot in Amsterdam?", vroeg een leerling. We hadden het in de les over Pride gehad, maar mijn antwoord was: "Nee, nog nooit. Maar ik ben er wel vanaf de kant zo vaak mogelijk bij." Tot dit jaar. Dit jaar vier ik de Canal Parade vanaf de COC Nederland-boot. En daar heb ik verschrikkelijk veel zin in!
Dit jaar ben ik vijf jaar voorlichter bij COC Haaglanden. En in die vijf jaar heb ik een hoop verandering gezien in de klassen. Helaas, voorlichtingen zijn nog steeds nodig op scholen. Maar een mooie opsteker: veel leerlingen lijken tegenwoordig positiever te staan tegenover Pride-evenementen, merk ik. Er is meer kennis in de klas en het beeld van Pride lijkt diverser te zijn geworden.
Waar vroeger door leerlingen nog vaak onjuist 'Gay Parade' werd gezegd, is dat vaak al verbeterd naar 'Gay Pride' en hoor ik ze soms in de klas voluit praten over de keer dat ze zelf zijn gaan kijken met hun familie. En het verwijt van leerlingen dat het geen acceptatie bevordert als je allemaal 'gek gaat staan doen op een boot', hoor ik nog maar zelden. Mooi! Kleine stapjes vooruit. En als er dan ruimte in de les is, leg ik klassen zelfs even uit over de Stonewall Uprising in 1969 en hoe Pride is ontstaan als demonstratie en viering van diversiteit.
De rapportage werd afgesloten met Henk Krol, die voor de camera op dringende toon zei dat deze botenparade nu wel opvalt, maar dat morgen alle homo's zich weer gewoon als alle andere mensen gedragen.
Hoe die langzame verandering precies is ontstaan bij leerlingen, weet ik eigenlijk niet. Een vermoeden heb ik wel: de AVROTROS is - op wat blunders na - steeds beter verslag gaan doen van Amsterdam Pride. Waar media vroeger alleen de meest extravagante dragqueens of leerboten op de voorpagina plaatsten, is nu via de televisieregistratie een veel diverser beeld te zien. Petje af, daar! Ook jongerenmedia als FunX en BNNVARA varen tegenwoordig zelf met een eigen boot mee op de parade. Zou het hebben geholpen?
Gek genoeg had ik toen ik zelf nog scholier was, lang niet zo'n positief beeld van Pride. Ik wilde er juist zo min mogelijk mee te maken hebben. De schaarse beelden die ik lang geleden zag op het Jeugdjournaal waren van extravagant geklede en uitbundig feestende mensen. De rapportage werd afgesloten met Henk Krol, die voor de camera op dringende toon zei dat deze botenparade nu wel opvalt, maar dat morgen alle homo's zich weer gewoon als alle andere mensen gedragen. De beelden, maar ook zijn haast verontschuldigende woorden, maakten best indruk op mij. Dit was ik niet, dit wilde ik niet zijn. Dus als later iemand vroeg of ik homo ben, ontkende ik met: "Nee, zie je mij al op zo'n boot staan?"
Pride laat ons zien, vol in het daglicht, op allerlei manieren en met feestelijke trots.
Het moge duidelijk zijn: dat beeld is bij mij enorm veranderd. Van de onzekere jongen die zich verstopte, naar de volwassene die graag voor de klas staat om te vertellen dat juist zichtbaarheid voor ons zo veel bereikt heeft. Niet meer verstopt in geheime clubjes en het gezag ontwijkend. Nee, Pride laat ons zien, vol in het daglicht, op allerlei manieren en met feestelijke trots. In de loop der jaren heb ik zelf ook moeten leren wat de waarde is van Pride. Dat juist die extravagante clichés bestaansrecht hebben, maar ook niet de enige deelnemers zijn. En later, als jaarlijkse bezoeker, het bevrijdende gevoel om één keer per jaar niet in de minderheid te zijn.
Nou is op een boot zien te komen niet het moeilijkste dat er is. Met een beetje rondvragen zijn er vaak wel plaatsen beschikbaar, zeker als je andere deelnemers kent. Maar als ik meedoe, doe ik het goed: een boot waar ik mezelf in kan vinden. Er zijn genoeg boten waarvan ik de geloofwaardigheid in twijfel trek. Emancipatie- en mensenrechten bevorder je het hele jaar door, niet alleen op 4 augustus als iedereen je opgepoetste imago kan zien. (Looking at you, FunX, VVD en Shell). Voor mij geen pinkwashing, op zo’n boot voel ik me niet thuis.
Dit jaar stap ik aan boord van de COC Nederland-boot en kan ik daarna de leerlingen in onze gastlessen vertellen hoe leuk dat was.
Dan vaar ik veel liever mee namens een organisatie waar ik met veel trots op de boot sta en me zelf ook voor inzet. Maar juist die COC Nederland-boot is een stuk minder makkelijk op te komen. Per lokale afdeling zijn er maar twee plekjes beschikbaar en afgelopen jaren gingen vooral de bestuursleden van COC Haaglanden mee. Het kostte dus een paar jaar lobbyen en hopen dat er wat mensen op vakantie zijn. De onverwachte wending kwam van een nieuw bestuurslid dat tegen mij zei: "Jij hebt meer ervaring binnen COC Haaglanden, ik sta mijn plek af, ga!"
Dus eindelijk. Dit jaar stap ik aan boord van de COC Nederland-boot en kan daarna de leerlingen in onze gastlessen vertellen hoe leuk dat was. Vijf jaar actief als COC-voorlichter en dat doe ik nog altijd met veel plezier. Ik wil daar helemaal geen lintje, bloemen of extra aandacht voor. Maar die vijf jaar is wel hetgeen ik zaterdag wil vieren. En tegen de dertienjarige jongen die ik vroeger was, kan ik dan eindelijk zeggen: “Was dat nou allemaal zo erg? Het bleek juist het beste feest ooit te zijn.”
Paul is actief als voorlichter voor COC Haaglanden, woont in Delft en werkt in Amsterdam. Hij luistert graag Joni Mitchell en Janis Joplin, studeerde Kunstgeschiedenis, draagt graag opvallende schoenen en zingt soms stiekem 'Una Paloma Blanca'.
Meer lezen of zelf interesse om voorlichter te worden? Neem eens een kijkje op de Facebookpagina van Voorlichting COC Haaglanden.
