Columnist Pim Nugteren zag de documentaire Welcome to Chechnya, over de vervolging van lhbtq's in de Russische deelrepubliek, en bleef diep geschokt achter. “Ik zat vol walging op het puntje van mijn stoel.”
Onlangs zag ik tijdens IDFA de documentaire Welcome to Chechnya. Daarin zag ik hoe in Tsjetsjenië de overheid, onder leiding van een door Poetin gesteunde dictator, een klopjacht is begonnen op de lhbtq-gemeenschap om zo de samenleving te ‘zuiveren’. Mensen werden gevangengenomen, gemarteld of zelfs vermoord en gedwongen andere lhbtq’s te verraden. Niemand ontkwam de gruwelijke daden. Zelfs een homoseksuele popster raakte van de ene op de andere dag vermist en werd nooit meer teruggevonden. Ook bevatte de documentaire gruwelijke beelden van een lesbisch meisje dat werd vermoord met een blok beton.
De hele documentaire lang zat ik vol walging op het puntje van mijn stoel, verbijsterd door wat ik zag. Het raakte een gevoelige snaar en nadien stak ik direct een tirade af. “Hoe is het mogelijk? Hoe kunnen we dit laten gebeuren? We moeten iets doen! Ík moet iets doen. Nu!”. “Maar Pim,” reageerde de vriend waarmee ik de documentaire zojuist had gezien, “Je kunt niet in je eentje de hele wereld redden. Je bent Moeder Teresa niet.” Ik wist dat hij gelijk had. Het liefst zou ik iedereen die in mijn ogen op wat voor manier dan ook gedupeerd is in huis nemen en redden van de grote boze buitenwereld.
Vroeger werd ik weleens gepest met mijn gevoeligheid. Klasgenootjes lieten me kiezen tussen twee bloemen die tussen het gras groeiden. Ik moest kiezen welke ik het mooiste vond; de ander zouden ze plattrappen. Ik kon het niet. Het bracht me tot tranen. Hevig ontdaan duwde ik mijn leeftijdsgenoten weg bij de bloemen om te voorkomen dat ook maar een van de twee iets aangedaan werd. Onrecht vond ik het. Die bloemen konden er toch niets aan doen dat de één wat mooier tot bloei kwam dan de ander? De één groeide simpelweg op een net wat beter stukje gras, met meer zonlicht. Dat wil niet zeggen dat de ander niet net zo mooi en waardevol kon zijn. Die hevige reactie op onrecht is me altijd eigen gebleven.
“De zorgen om zaken ver van mijn bed krijgen altijd een plek op mijn nachtkastje”
Misschien was mijn reactie destijds ietwat uit proportie, maar de kern ervan draag ik nog altijd met me mee. Die komt naar boven in discussies met vrienden over vluchtelingen, armoede en andere zorgen in landen ver van mijn bed. Velen lukt het prima zich daarvan te distantiëren, maar bij mij krijgen die zorgen een plek op mijn nachtkastje. Ze laten mijn piekerende brein niet meer met rust. De hele nacht lig ik wakker van frustratie over wat er allemaal anders moet in de wereld met als eeuwige conclusie dat ik het in mijn eentje allemaal niet kan oplossen.
Ditzelfde geldt, misschien nog wel heftiger dan al het andere, voor de rechten van lhbtq’s en hoe deze in andere plekken op de wereld nog altijd zo enorm geschonden worden. In je eentje kun je de wereld niet redden, toch is dat precies wat ik blijf proberen. Door het van de daken te blijven schreeuwen. Niet letterlijk, maar bijvoorbeeld via deze column.
Meer lezen? Hier vind je alle columns van Pim Nugteren.
Foto: © Peter van der Wal
